Arkeoloji
BİLECİK ANADOLU-PERS STELLERİ


Bilecik Anadolu-Pers Stelleri
31 Mart 2023 Cuma

Geç Demir Çağı’nda (M.Ö. 600-300) Anadolu, tarihinde ilk kez bir dünya imparatorluğunun parçası olmuştur. Bilecik, Anadolu’nun Pers Dönemi’ne (M.Ö. 546-330) tarihlenen ve üzerinde yazılar ve kabartmalar barındıran steller (mezar taşları) bakımından zengin bir bölgesidir. Son derece nadir rastlanan bu eserlerden ilki 1960’lı yıllarda Vezirhan-Gülümbe arasında bölgeden bulunmuştur. Türünün tek örneği olan Vezirhan steli üzerinde en çok kelime barındıran Frigçe yazıta sahiptir ve bugün İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde sergilenmektedir. Diğer steller ise 2010’lu yıllarda Bozüyük’ün Dübekli ve Kandilli köylerinden bulunmuşlardır. Bu eserler muhtemelen Bilecik bölgesinde faaliyet gösteren bir heykeltıraşlık atölyesi tarafından üretilmişlerdir. Bölgede yaşayan varlıklı yöneticilere ait mezarların yakınlarına dikilmişler ve üzerindeki kabartmalar ile mezar sahibi kişilerin yaşantılarından sahneleri anlatırlar. Bu eserler de Bilecik Müzesi ve Bozüyük Kent Müzesi’nde sergilenmektedirler.

Konu ile ilgili yayınlar:

Brixhe, C., Lejeune, M. 1984. Corpus des inscriptions paléo-phrygiennes, Institut Français D’Études Anatoliennes, Editions Recherche sur les Civilisations, Paris.

Neumann, G. 1997. “Die zwei Inschriften auf der Stele von Vezirhan”, Frigi e Frigio; Atti del 1º Simposio Internazionale Roma, 16-17 ottobre 1995, (Eds. R. Gusmani/M. Salvini/P. Vannicelli), Consiglio Nazionale delle Ricerche, Roma: 13-31.

Karagöz, Ş. 2013. Kleinasiatisch-gräko-persische Kunstwerke im Archäologischen Museum von Istanbul, Wasmuth & Zohlen Verlag, Tübingen.

Erpehlivan, H. 2021a. “Phrygian Traces in the Bilecik Region and the Vezirhan Stele” TÜBA-AR 28: 155-174.

Erpehlivan, H. 2021b. “Anatolian-Persian grave stelae from Bozüyük in Phrygia: a contribution to understanding Persian presence and organisation in the region”, Anatolian Studies 71: 59-74.