2024 YILI C GRUBU ÖNCELİKLİ AR-GE
DİJİTAL PATOLOJİ TIBBİ GÖRÜNTÜ İŞLEME PROJE ÇAĞRISI
2024-C2-TGİ
Son Başvuru Tarihi 12 Mart 2024 saat 16:59:00
TÜSEB proje başvuru formları Eylül 2023 tarihinden itibaren elektronik imzalı olarak alınmaya başlanmıştır. Proje yürütücüsünün, çalışma ekibinin ve kurum yetkililerinin başvuru formunu elektronik olarak imzalaması zorunlu olup, ıslak imzalı başvuru formu kabul edilmeyecektir.
Çağrı Amacı
Mevcut çağrı programı ile Türkiye’de dijital patoloji alanına yönelik yapay zekâ destekli çalışmaların Ar-Ge aşamasından üretim aşamasına getirilerek ürüne dönüştürülmesi ve bu alanda ülkemizin ve bulunduğu bölgenin ihtiyaçlarının karşılanması amaçlanmaktadır.
Bu bağlamda, hastalık şüphesi ile dijital patoloji yöntemleri yardımıyla hastaların tıbbi görüntülerinin incelenmesindeki iş yükü ve maliyeti azaltmak, etkinliği ve hasta dostu olmayı artırmak, klinik karar vermede daha yüksek tanı ve prognostik doğruluk sağlanarak hastalığa bağlı mortalite oranlarını düşürmek ve geç müdahale nedeniyle ortaya çıkabilecek hasarları azaltmak, hastalığın tedavisi ile ilgili tahminler üretmek hedeflenmektedir.
Çağrı Kapsamı
Dijital patoloji, modern klinik uygulamalarda kritik bir rol oynamaktadır ve patoloji laboratuvarlarında teknoloji gerekliliği giderek artmaktadır. Bilgisayar hesaplama gücündeki ilerlemeler, daha hızlı ağ ve daha ucuz depolama sistemleri, patoloji uzmanlarının dijital slayt görüntülerini daha kolay ve esnek bir şekilde yönetmesine, tele-patoloji ve klinik kullanım için görüntüleri paylaşabilmesine imkân sağlamıştır. Dijital patoloji, son yirmi yılda tam slayt görüntülemesinin başlangıcını ve gelişimini görmüş, tüm preparatların yüksek çözünürlükte görüntülenmesine ve kalıcı olarak depolanmasına olanak sağlamıştır.
Tam slayt tarama tarafından üretilen görüntüler, büyük boyutları (genellikle 100k × 100k çözünürlük), renk bilgisi (hematoksilen, eozin ve immünhistokimya boyama), belirgin bir anatomik yönlendirme olmaması, birden fazla büyütmede bilgiye erişilebilirliği (örneğin, ×4, ×20) ve z ekseninde birden fazla seviye içermesi (her dilim sınırlı bir kalınlık içerir ve odak noktasına bağlı olarak farklı görüntüler oluşturur) nedeniyle, diğer birçok görüntüleme yöntemine göre daha karmaşıktır.
Dijital slaytların patoloji iş akışına entegrasyonu, gelişmiş algoritmalar ve bilgisayar destekli teşhis teknikleri gibi teknolojik gelişmeler sayesinde mikroskobik slaytların ötesine geçilmiş, insan sınırlarını aşan bilginin kullanılması ve entegre edilmesi mümkün olmuştur.
Tıbbi görüntü işleme, çeşitli dijitalleştirilmiş tıbbi ekipman ve teknolojiler yoluyla tıbbi görüntülerin elde edilmesi ve işlenmesine dayanan dijital görüntü işlemenin özel bir sınıfıdır. Tıbbi görüntü işleme, görüntüler veya biyo-sinyaller toplandıktan sonra, hastanın klinik durumunu tahmin etmek, izlemek ve tanı koymak için ön işleme, bölütleme, tespit etme ve sınıflandırma gibi görüntü işleme teknikleri uygulanmasını içeren bir süreç olarak tanımlanabilir. Makine öğrenimi ve derin öğrenme tekniklerinde kaydedilen önemli ilerlemeler birçok gerçek dünya probleminde olduğu gibi tıbbi görüntü işleme alanında da büyük etki yaratmaya başlamıştır.
Dijital patoloji sayesinde elde edilen tıbbi görüntülerin sonucu olarak karmaşıklığın ve veri hacminin artması, görüntülerin yorumlanması ve klinik açıdan faydalı bilgilerin çıkarılmasında alan uzmanı olarak görev yapan patologlar başta olmak üzere diğer birçok hekimin sınırlarını zorlamaya başlamış ve özellikle kritik hastalıkların tespit edilmesinde gecikmeler yaşanması riskini ortaya çıkarmıştır. Uzmanları desteklemek, klinik uygulamadaki zorlukların üstesinden gelmek ve insan performansının ötesine geçebilmek için güçlü ve güvenilir sistemlere ihtiyaç duyulmaktadır. Dijital patolojide özellikle tam slayt görüntüleme, yapay zekânın uygulanması için olanak sağlayan bir platform görevi görmektedir.
Bu çağrı kapsamında çeşitli hastalıklara tanı koymada sıklıkla kullanılan dijital patoloji çözümleri kullanılırken gelişmiş hasta bakımına dair erken bulgular sağlamak, sonuçları iyileştirmek ve klinik iş akışlarını ve tedavi yolculuğunu optimize etmeye yardımcı olmak için erken tanı ve taramadan tedavi ve takibe kadar optimize edilmiş dijital patoloji tabanlı yapay zekâ destekli çözümler geliştirilmesi son derece önemlidir.
Bu bağlamda, yerli ve milli tıbbi görüntü tabanlı ürünlerin Ar-Ge/Ür-Ge aşamalarından itibaren geliştirilip üretilmesi ve piyasaya sunulması ülkemiz açısından büyük önem arz etmektedir. Bu kapsamda;
● Proje başvuru aşamasında sunulan “ürün adayı”nın en az Teknoloji Hazırlık Seviyesi (THS) 3 seviyesinde olması gerekmektedir.
THS 3: Kavramın (Proof of concept) analitik ve deneysel kanıtı.
Proje başvurusunda önerilen sistemin ve algoritmaların performans tahminlerine ilişkin öncül deneysel çalışmaların temsili veri setleri veya analitik çalışmalar aracılığıyla yapılmış ve sistemin bilimsel olarak yapılabilirliğinin gösterilmiş olması beklenmektedir. Proje bitiminde hedeflenen sistemin performans metrikleri/isterleri hazırlanmalı, sahada hedeflenen sisteme olan ihtiyaç ve dolduracağı boşluk açıkça ifade edilmelidir. Ayrıca projede planlanan sistem tasarımında kullanılacak algoritmalar ana hatları ile dokümante edilerek proje başvuru aşamasında sunulmalıdır.
● Proje bitiminde “ürün adayı” en az Teknoloji Hazırlık Seviyesi (THS) 6 seviyesine ulaşmış olmalıdır.
THS 6: İlgili bir ortamda teknoloji modeli veya prototip gösterimi.
Proje bitiminde hedeflenen sistem modelinin, gerçek klinik uygulamalarda karşılaşılabilecek senaryolara uygun olarak simüle edilmiş ortamda veya yüksek doğrulukta laboratuvar ortamında çalıştırılmış ve test edilmiş olması beklenmektedir. Bu testler, sistemin gerçek senaryoda çalışacağı hastanelerde var olan mevcut donanım/yazılım altyapısına uygun sistemler ile gerçeklenmeli ve sistem çalışma performansının zamansal kısıtları da ayrıca analiz edilmelidir. Proje bitiminde elde edilecek ürünün THS 6’ya uygunluğunun proje önerisinin Yaygın Etki bölümünde açıkça ifade edilmesi beklenmektedir.
Çağrı Bütçesi
Proje destek üst limiti, tüm giderler dahil. 3.700.000,00 TL’dir.
Proje Süresi
Proje süresi en fazla 24 aydır.
Proje başlangıç tarihi, TÜSEB hibe desteğinin Yürütücü Kurum tarafından açılacak Banka Hesabına yatırıldığı tarihten itibaren başlar.
Ara rapor süresi 6 aydır.
Sonuç raporu, proje süresinin bitimini takiben en geç 60 gün içinde yüklenmelidir.
Çağrıya İlişkin Proje Konuları
Bu çağrı kapsamında özellikle aşağıdaki proje konularına yönelik öneriler kabul edilecektir:
Söz konusu çağrı kapsamında; hastalıkların tanısı, tedavisi ve takibi için dijital patoloji sürecini optimize ederek, görüntü elde etme, yeniden oluşturma, analiz etme ve yorumlamaya yönelik uçtan uca eğitilebilen, hızlı ve daha verimli değerlendirmeye, görüntülemeye ve karar vermeye olanak tanıyan yeni derin öğrenme yaklaşımlarının geliştirilmesine yönelik çalışmalar desteklenecektir.
Çağrıya İlişkin Özel Şartlar
· Proje ekiplerinde proje konusu ile ilişkili en az bir adet alan uzmanı hekim ve Yapay Zekâ konusunda çalışan bir akademisyen mühendis bulunmalıdır.
· Ürünün ticarileşme potansiyeli ve sağlayacağı sosyo-ekonomik fayda somut verilerle (ulusal ve uluslararası veriler kullanılarak) belirtilmelidir.
· Tıbbi görüntü işlemeye yönelik yapay zekâ destekli sistemlerin yerlileşme ve millileşme potansiyeli ile özgün değeri ve yenilikçi yönü açıkça sunulmalıdır.
· Projede ürün geliştirme sürecinin tüm aşamalarında, proje çıktısı olarak hedeflenen ürünün Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) kriterlerine uygunluğuna katkı sağlayacak yaklaşımlar uygulanmalıdır.
· Ürünün maliyeti, pazar analizi ve referans ürünlere (varsa) göre farklılıkları ve üstünlüğü detaylı olarak sunulmalıdır.
· Klinik validasyon için uzman hekimin çalıştığı kurumun yanında başka bir sağlık kurumunda da çalışmaların yürütülmesi gerekmektedir.
· Ortaya koyulan model, vaka triyaj derecelendirme sistemi ile patoloji uzmanının iş yükünü azaltabilmeli, sık görülen vakaları kolayca tanımlayabilmeli ve uzmanın daha karmaşık vakalara vakit ayırabilmesine olanak sağlamalıdır.
· Sarf malzeme, cihaz ve hizmet alımına ilişkin proforma sunulması zorunlu değildir.
· Yürütücü tarafından belirlenecek pilot hastanede klinik validasyona ilişkin iş paketi/leri olması gerekir.
Hedeflenen Çıktılar
Çağrı Kapsamı Dışında Tutulacak Konular
1. Tesis altyapısı kurmaya yönelik projeler, ürüne yönelik olmayan çalışmalar,
2. Hâlihazırda TÜSEB dışında bir kamu kurumu tarafından desteklenen projeler ve bunların bölümleri,
3. THS basamaklarının tamamı veya bir bölümü yurt dışında yapılmış, patenti Türkiye dışında faaliyet gösteren bir kurum/kuruluşça alınmış, teknoloji transferi yapmaksızın Türkiye’de yerli bir firma üzerinden pilot üretim yapmayı hedefleyen proje önerileri mevcut çağrı kapsamı dışındadır.
Başvuru Yapabilecek Kurum/Kuruluşlar
● Yüksek Öğretim Kurumları
● Araştırma enstitüleri/merkezlerinde görev yapan kişiler
● Özel kuruluşlar (KOBİ ve TGB Bünyesinde Faaliyet Gösteren Firmalar dahil olmak üzere)
● Teknokent ve kuluçka merkezlerinde faaliyet gösteren firmalar.
Proje Yöneticisi/Yürütücüsünün Taşıması Gereken Şartlar
Öncelikli Ar-Ge Projelerinde Görev Alabilme Koşul ve Limitleri
Başvuru Ekleri
● Ticaret Sicil Gazetesi (Şirketin güncel ünvan ve adresinin yer aldığı sayfa)
● Oda Sicil Kayıt Sureti
● İmza Sirküleri
● Yetki Belgesi (Şirketi temsile yetkili kişinin belirtildiği ilgili Ticaret Sicil Müdürlüğü’nden alınmış belge)
Başvuru Dokümanları ve Dikkat Edilecek Hususlar
· Başvurunun geçerli sayılabilmesi için başvuru eklerinin tam olması, başvurunun ilan edilen tarihe kadar başvuru sisteminden onaylanmış olması ve ilan edilen tarihe kadar elektronik imzalarının tam ve eksiksiz olarak tamamlanması gerekmektedir.
· İş birliği yapılacak kurum/kuruluş adına üst düzey yetkili (üniversiteler için rektör, kamu Ar-Ge birimleri için birimin bağlı olduğu üst düzey yönetici veya bu makamların yetki verdiği yardımcıları, özel kuruluşlar için imza sirkülerinde belirtilen en geniş imza yetkisi olan kişi veya kişiler) tarafından başvuru formunda yer alan ilgili yerlerin elektronik olarak imzalanması gerekmektedir.
· Yukarıda belirtilen belgeler dışında bir belge sunulması durumunda değerlendirmede dikkate alınmayacaktır. Değerlendirme yalnızca sisteme yüklenen belgeler üzerinden yapılmaktadır. Bu nedenle her bir koşula ilişkin belge, açık ve belirlenen içerikte olacak şekilde başvuru formları aracılığıyla sisteme yüklenmelidir, yalnızca web sayfası linki içeren belgeler dikkate alınmayacaktır.
· Elektronik imzalı belgeler için evrak sistemine son kabul tarihi, 26 Mart 2024 olup, başvuru belgesine ait imzaların bu tarihe kadar tamamlanmaması, eksik sunulması veya yalnızca elektronik başvuru yapılması (elektronik imza sürecinin yapılamamış olması) durumunda başvuru tamamlanmamış sayılarak proje önerisi değerlendirmeye alınmayacaktır. Başvuru tarihleri kapsamında başvuru sistemi üzerinden onaylanmayan (taslak aşamasında kalan) hiçbir başvuru değerlendirmeye alınmayacaktır. Yapılan tüm başvuruların değerlendirmesinde online sistemde olmayan hiçbir evrak değerlendirmeye alınmayacaktır.
Yukarıdaki belirtilen hususlar başta olmak üzere, çağrı şartlarına uyulmaması durumunda başvurular değerlendirmeye alınmadan iade edilecektir.
İnceleyebileceğiniz Ek Dokümanlar:
1. 2024 Yılı Üst Limitler Tablosu
3. THS
4. Mevzuat:
İmzalı Başvuru Formu İçin Dikkat Edilecekler
Başkanlığımızca ıslak imza süreçleri güncel (Eylül 2023 tarihinden itibaren) olarak yerini elektronik imzaya bırakılmış olup, TÜSEB proje başvurusu formları elektronik imzalı alınacaktır. Bu kapsamda, proje yürütücüsü adaylarının, projede yer alan çalışma ekiplerinin ve Kurum/kuruluş imza yetkililerinin mevcut elektronik imzaları ile süreci yürütmesi, elektronik imzası bulunmayan kullanıcılarımızın temin etmesi gerekmektedir. Elektronik imza 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamına göre Bilgi Teknolojileri Kurumu’nun (BTK) belirlediği elektronik sertifika hizmet sağlayıcılarından temin edilebilmektedir.
Elektronik imza süreci özelinde Etik İmza Platformu kullanıma sunulmuştur. Bu platforma https://belge.etikimza.com/ adresinden erişilebilmektedir. Elektronik imzalı doküman üretmek için ilgili kılavuza buradan erişebilirsiniz. Belgelerin elektronik imzalanma süreci; kullanıcı adı ve şifre bilgilerinin proje yürütücülerine mail olarak iletilmesi ile mümkün olmaktadır. Bu doğrultuda proje başvurunuzu takiben bilgileriniz Etik İmza Platformuna TÜSEB tarafından iletilecektir. TÜSEB Bilgi ve Yönetim Sistemi üzerinden başvurunuzu onayladıktan sonra sistemden alınan başvuru formunuzun proje yürütücüsü, çalışma ekibi ve kurum yetkilileri tarafından imzalanmasıyla süreç sonlanmaktadır. Elektronik imzalı belgesi belge son teslim tarihine kadar imzalanmayan/geç imzalanan yürütücülerin projeleri bir sonraki değerlendirme döneminde değerlendirilecektir.
Elektronik imza geçiş sürecinde teknik sorularınız için tbys@tuseb.gov.tr adresine veya etik imza platformuna ait çağrı merkezlerine 0850 303 6533 numaradan veya destek@etikimza.com e-posta adresi üzerinden ulaşabilirsiniz.
Saygılarımızla,
Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı
Proje Yönetimi ve Destek Daire Başkanlığı
İrtibat Noktası
Çağrı hakkındaki teknik ve kapsamlı sorularınız için Ar-Ge Uzmanı Mümin BALABAN’a
mumin.balaban@tuseb.gov.tr e-posta adresi üzerinden ulaşabilirsiniz.
Başvuru esnasındaki teknik sorularınız için tbys@tuseb.gov.tr